بررسی پلی مورفیسم (t/c -1031)و(a/g-308)مربوط به پروموتور ژن فاکتور نکروزکننده آلفا (tnf-?) در بیماری فیبروز کیستی درجمعیت شمالغرب ایران

بیماری فیبروز کیستیک نقص ژنتیکی با توارث اتوزومال مغلوب است ودر اثر موتاسیون ژنcftr بروز میکند. این ژن پروتئینی تحت عنوان تنظیم کننده تراغشایی فیبروزکیستیک (cftr) را کد میکند که در طول غشای پلاسمایی سلولهای اپیتلیال قرار میگیردو بطور نرمال انتقال کلرید ودیگر الکترولیتها راتنظیم می کند.بدنبال نقص عملکرد پروتئین cftr ،ترشحات موکوسی خیلی خشک،ضخیم وچسبنده می شوند واحتمال انسداد مجاری ارگانهای مختلف ومجاری هوایی کوچک ریه هاافزایش می یابدکه این به نوبه خودباعث عفونت یا التهاب دراین بافتها گردیده و در نهایت موجب تخریب آنها می شود. آللهای موتانتی که بیان وعملکرد ژن cftrرا شدیدا مهار می کند cf کلاسیک را ایجاد می کند که علائم بالینی وخیم دارند در حالیکه ژنوتیپهای با عملکرد یا بیان باقیمانده دارای علائم بالینی خفیف تری هستند و حالت غیر نرمال )غیر کلاسیک) بیماری را ایجاد می کنند.درنوع کلاسیک بیماری غلظت کلر در عرق بالای 60میلی مولار می باشد اندامهایی که بطور معمول در افراد مبتلابه فیبروزکیستیک کلاسیک درگیرند،ریه ها ولوزالمعده می باشند.ارتباط بین ژنوتیپ cftrوفنوتیپ در بیماری cfبرای اندام پانکراس وغدد عرق بیشترین همراهی را دارد اما این ارتباط برای ریه وروده کمتر است.بطوریکه حتی افراد با ژنوتیپ یکسان دارای علائم بالینی متفاوتی هستند. مهمترین منشاء این تفاوت،ژنهای تعدیل گر(modifier)هستند که نسبت به ژن cftrارتباط اپی استاتیک دارند. از جمله این ژن ها ژن tnf-?است. پلی مورفیسم در محدوده پروموتر ژن tnf-? بر روی میزان بیان ژن اثرگذار است.ومیزان سطح tnf- ? در سیستم گوارشی افراد با cf بالاخص افراد با عدم رشد کافی بالاتر از میزان گروه کنترل است. tnf ?بر روی نیمه عمر mrna رونویسی شده از ژن تاثیر گذارده واز سطح ان می کاهد.همچنین میزان tnf ? با پیش آگهی علائم ریوی مرتبط بوده وتشدید گرفتاری ریوی با فزونی سطح در tnf ? ترشحات ریوی همراه است .دراین مطالعه که از نوع مورد شاهدی است تعدادافرادبیمار 89 نفروافراد نرمال 157نفراز نژادترکهای آذری ایران(جمعیت شمالغرب ایران) هستند. بیماران با علائم تیپیک بیماری فیبروز کیستیک نظیر علایم گوارشی وریوی وتست عرق مثبت عمدتا توسط متخصصین ریه وگوارش جهت انجام آزمایشات ژنتیکی به آزمایشگاه معرفی شده بوده اند.مقایسه ی فراوانی آللی و ژنوتیپی پلیمورفیسم tnf-? -308g/a اختلاف معنی داری بین افراد مبتلا به بیماری فیبروز کیستیک و افراد سالم کنترل نشان نداد توزیع آللی و ژنوتیپی پلیمورفیسم t/c1031- در افراد مریض و کنترل به طور معنی داری متفاوت نیست. همچنین ارتباطی بین اللهای این دو نقطه پلی مورف و گرایش بافتی cfوجود ندارد.